تعلیم و تربیت را می توان فعل و انفعالی میان دو قطب سیال معلم و شاگرد دانست که با طرح و نقشه خاصی و با پیروی  از اصولی در پی رسیدن به هدفهای خاصی است.(هوشیار).در این فعل و انفعال برنامه وسیله تربیت، معلم عامل تربیت و دانش آموز هدف تربیت است.

هدف کلی از ارزشیابی در تعلیم و تربیت این است که به وسیله آن تشخیص داده شود،پیشرفت یا
عقب­ماندگی دانش­آموزان به چه میزان است و به طور کلی یادگیرندگان در چه زمینه­هایی می­توانند موفق باشند و توان چه چیزهایی را ندارند.

هدفهای ارزشیابی را می توان در موارد زیر بیان کرد.(کریمیان،1379)

1. تشخیص تواناییهای دانش­آموزان و میزان توان یادگیری آنها در دروس مختلف به معلم نشان می­دهد که تدریس خود را متناسب با ویژگیهای دانش­آموزان برنامه­ریزی کند.

2. اگر ارزشیابی با توجه به اهداف تربیتی آن به کار برود می تواند انگیزه[1] و علاقه[2] در دانش آموزان ایجاد کند، لذا هدف ارزشیابی ترساندن و تنبیه کردن دانش آموزان نیست، بلکه هدف این است که یادگیرنده نقاط ضعف و نقاط قوت خود را بشناسد. بنابراین اصل، ارزشیابی صرفاً کسب نمره نیست و این نگرش[3] را معلم باید ایجاد نماید که طریق ارزشیابی دانش آموزان تلاش و فعالیت [4] بیشتری بنمایند.

3. ارزشیابی می­تواند ملاکی برای ارتقاء دانش­آموزان باشد، ولی همانطوریکه مطرح شد، هدف اصلی کسب نمره نیست و نباید اهداف دیگر آموزش تحت الشعاع نمره قرار  گیرد و دانش­آموزان صرفاً برای نمره درس بخوانند و بعد از امتحان هم همه چیز را فراموش کنند. امتحان پاک کن ذهن نباید باشد.

4. از طریق ارزشیابی می توان نارسائیهای آموزشی را شناسایی و رفع نمود. وقتی معلم ارزشیابی را تجزیه و تحلیل می­نماید متوجه می شود که دانش آموزان چه مفاهیمی را نیاموخته­اند و با تعبیر و تفسیری که روی ارزشیابی دارد نقایص آموزشی را بررسی کرده و در جهت بهبود آن تلاش می نماید.