به هنگام ارزشیابی آموزشی تصمیمهای متعددی باید اتخاذ گردد.دانش و معرفتهایی که به ارزشیاب در تصمیم‌گیریهای خود کمک می‌کنند«مبانی»نامیده می‌شوند.سؤال این است که مبانی ارزشیابی آموزشی چه هستند؟در این مقاله، تلاش می‌شود تا بر پایه توصیفی از فعالیتهای عمده ارزشیابی آموزشی، مبانی اصلی آن با عناوین«اخلاقی»، «معرفت شناختی»و«سیاسی»معرفی شوند.در بحث از مبانی اخلاقی، به مسأله«ارزش» در فرایند ارزشیابی اشاره می‌شود و از عینی‌گرایی و ذهنی‌گرایی اخلاقی سخن به میان می‌آید و به دو مکتب عمده ذهنی‌گرایی اخلاقی، یعنی سودمندگرایی و شهودگرایی، پرداخته می‌شود.در بحث از مبانی معرفت شناختی، انگاره‌های تجربی‌گرایی، طبیعت‌گرایی و تعددگرایی معرفی می‌شوند.و، با طرح متغیرهای اساسی هر یک از آنها، مقایسه‌ای بین آنها انجام می‌شود.در بحث از مبانی سیاسی، دو جهت‌گیری اساسی «تأکید بر نقش دولت»و«تأکید بر نقش عامه»و بنیادها و پیامدهای هر یک از آنها مورد نظر قرار می‌گیرد.در ضمن توضیح هر یک از مبانی، به ذکر جایگاه هر یک از الگوهای ارزشیابی اقدام می‌شود و در پایان نیز ارتباط الگوهای ارزشیابی با جنبه‌های مختلف هر یک از مبانی اخلاقی، سیاسی و معرفت شناسی نشان داده می‌شود.احمد گودرزی-مدرس دانشگاه فرهنگیان بروجرد